ukelele

De ukelele (ook wel ukulele of oekelele) is een snaarinstrument behorend tot de getokkelde luitachtigen, onderverdeeld in de gitaarfamilie. Een ukelele heeft over het algemeen vier nylon-snaren. De populairste stemming is tegenwoordig g'c'e'a', ook wel C-stemming. Daarnaast is er ook de D-stemming, a'd'f#'b', waarbij alle snaren een hele toon hoger gestemd zijn. Hoewel de D-stemming vroeger meer de standaard was (en dat in een aantal landen nog steeds is), hebben beide stemmingen altijd naast elkaar bestaan. (Bron: Wikipedia)

Bij een ukelele denk je aan Hawaï. En dat klopt. Toen de laatste koning van Hawaï (Kalakaua genaamd) de ukelele inzette op koninklijke bijeenkomsten, werd het daar een zeer populair instrument.
De ukelele is echter gebaseerd op een Portugees instrument (cavaquinho of ook wel braguinha genoemd van het eiland Madeira).

 

Er bestaan vier verschillende soorten ukeleles. De instrumenten worden gesorteerd op grootte. De kleinste ukelele is de sopraan-ukelele, een maatje groter heet concertukelele, daarna komt de tenor-ukelele. De grootste is de bariton-ukelele.

Er zijn ook nogal wat varianten. Zo is er de banjo-ukelele (een klankkast met een vel zoals bij een banjo); vijf-zes-zeven en zelfs acht-snarige ukeleles en niet te vergeten een bas-ukelele.

De bas-ukelele en de bariton ukelele worden anders gestemd (bas-ukelele zoals de laagste snaren van de gitaar en de bariton-ukelele zoals de hoogste vier snaren van de gitaar).

De ukelele heeft eigenlijk maar een suf imago. Zo in de trant van ‘Jo met de banjo en Mien met de mandoline’. Maar volkomen onterecht. Luister maar eens naar de muziek van de Japanse ukelele-speler Jake Shimabukuro. Ongelofelijk knap!
En misschien wordt het imago verder verbeterd als meer bekend is dat George Harrison en John Lennon (Beatles) ook ukelele hebben gespeeld.

De laatste pop-hit waarin de ukelele de hoofdrol speelt, was van de groep Train: ‘Hey Soul Sister’.
En Loudon Wainwright III verklaarde in 2010 zijn liefde voor de ukelele met ‘Got a ukulele’ met de tekst:
“Life could be bright and breezy,
When it should be easy.
There’s nothing hard or heavy about a uke.
I don’t play bull fiddle;
No mystery, no riddle.
Schlepping that thing you look like a kook.”

Verder is bekend dat ook Eddie Vedder (ex-Pearl Jam) een liefde voor dit instrument koestert.
In Nederland is het vooral Faye Lovsky geweest die veelvuldig gebruik maakte (en dat nog steeds doet) van de ukelele.

Het was in 2011 dat de Amerikaanse ukelele-speler Mike Lynch (1945-2018) 2 februari uitriep als Wereld Ukelele Dag.

de banjo-ukelele

cavaquinho